2022 թուականի ապրիլի 26-ին Նիկոլ Փաշինեանի աւտօշարասեան մեքենաներից մէկը Պարոնեան-Լեոյ փողոցների խաչմերուկում մահացու վրաերթի ենթարկեց երիտասարդ յղի կնոջ՝ Սոնայ Մնացականեանին։ Մնացականեանին վրաերթի ենթարկելու եւ անզգուշութեամբ մահ պատճառելու գործը դատարանում է։ Դատաւարութեան ընթացքի վերաբերեալ Panorama.am-ը զրուցել է տուժող Սոնայ Մնացականեանի իրաւայաջորդի ներկայացուցիչ Րաֆֆի Ասլանեանի հետ։
Panorama.am-Դատավարութիւնը ո՞ր փուլում է գտնւում։
Րաֆֆի Ասլանեան-Այս պահին հիմնական դատալսումների փուլն է։ Յիշեցնեմ, որ վարորդի վերաբերեալ քրէական վարոյթի նիւթերն են ուղարկուել դատարան մեղադրական եզրակացութեամբ եւ այս պահին դատաքննութիւնն իրականացւում է վարորդի արարքի կապակցութեամբ։
Նախորդ 5 դատական նիստէրի ընթացքում հարցաքննուել են շուրջ 30 վկաներ, յաջորդ դատական նիստում հարցաքննուելու են եւս 4 վկաներ, այնուհետեւ դատարանն անցնելու է քրէական վարոյթի գրաւոր ապացոյցների հետազօտմանը։ Այդ փուլում կողմերի միջնորդութիւններն են քննութեան առարկայ դառնալու։
Panorama.am-Վկաները հիմնականում ի՞նչ են ասում։
Րաֆֆի Ասլանեան— Իմ կարծիքով, այս գործի համար վկաների ցուցմունքներն առհասարակ էական նշանակութիւն չունեն, քանի որ, կարծում եմ, վկաներ դատակոչելն ընդամէնը դատաքննութեան ընթացքն անհարկի ծանրաբեռնեց։ Դեպքն ամբողջութեամբ տեսագրուած է եւ դէպքի բնոյթն այնպիսին է, որ այստեղ մասնագիտական գիտելիքներ են պահանջւում անձանց արարքների իրաւական գնահատման համար, հետեւաբար վկաների՝ անցորդներ, օգնութիւն ցուցաբերողներ, ճանապարհային ոստիկանութեան աշխատակիցներ, յայտնած տեղեկութիւնները գործի համար առարկայական նշանակութիւն չէն կարող ունենալ։ Այդպէս էլ կայ, որեւէ մէկը որեւէ տեղեկութիւն չյայտնեց իր ցուցմունքում, որը գործի համար ելակէտային նշանակութիւն ունենար։
Վկաներից՝ ճանապարհային ոստիկանութեան աշխատակիցները, այսինքն՝ նոյն դասակում աշխատող անձինք, ենթադրաբար են նշում, որեւէ մէկն արագութեանն ականատես չի եղել, ասում են՝ մեր կարծիքով վարած կը լինէր մօտ 70-80 կմ/ժամ արագութեամբ, կարծիքներ են հնչեցնում՝ այդ խաչմերուկն իբրեւ թէ բարձր արագութեամբ հնարաւոր չէր մտնել եւ այլն։ Դրանք գնահատողական դատողութիւններ են։ Դա ոչ թէ վկայի ասելով է, այլ փորձագէտի եզրակացութեամբ։ Արդէն երկու փորձագիտական եզրակացութիւններ կան գործում, որտեղ նշւում է, որ նուազագոյն արագութիւնը եղել է 180 կմ/ժամ, այսինքն խաչմերուկ մուտք գործելու պահին։ Սա նշանակում է, որ մինչեւ արգելակումն աւելի բարձր արագութիւն է ունեցել։ Այդ հանգամանքը որեւէ վկայ չի կարող հերքել իր գնահատողական դատողութեամբ, որքան էլ լինի օբյեկտիւ կամ շահագրգիռ, իսկ այս դէպքում վկաները մեծամասնամբ շահագրգիռ են, ՃՈ աշխատակիցներ են։ Դա կարող է հերքել միայն մէկ այլ՝ նոյն բնագաւառի փորձագէտը։ Սա ակնյայտ է, հետեւաբար վկաների ասածները որեւէ նշանակութիւն չունեն, տուժող կողմը գտնում է, որ վարորդի արարքի կապակցութեամբ արդէն իսկ կան բաւարար փաստական տուեալներ, նրա նկատմամբ մեղադրական վճիռ արձակելու համար գործով հաւաքուած են առաւել քան բաւարար փաստական տուեալներ։
Panorama.am— Աւելի վաղ դուք յայտնել էիք, որ այս դէպքով իրականացուել է ուղղորդուած նախաքննութիւն, բացայայտ նպատակներով «անյետացուել» է շարասեան աւտօմեքենաներում օգտագործուած ռադիօկապի ձայնագրութիւնը։ Բողոք էիք ներկայացրել վերաքննիչ քրէական դատարան, այն բաւարարուել էր։ Այդ մասով ի՞նչ նորութիւն կայ։
Րաֆֆի Ասլանեայն-Յատուկ նշանակութեան տրանսպորտային միջոցների մէջ պէտք է լինէն ռադիօկապ ու ձայնագրուի։ Նաեւ կառավարութեան որոշմամբ է այդպէս, որ ռադիօկապը պէտք է ձայնագրուի ու արձանագրուի, բայց վարոյթի ընթացքում ընդամէնը մէկ գրութեամբ վարոյթն իրականացնող մարմինը բաւարարուել է, որտեղ ոստիկանութեան համապատասխան վարչութիւնից նշել են, որ տեխնիկական խոտանի պատճառով ձայնագրութիւն չի իրականացուել, մինչդեռ ձայնագութիւնը տեղի ունեցածի վրայ լոյս կսփռեր, յատկապէս կարեւոր էր շարասեան ղեկավարի ու շարասեան պատասխանատու ղեկավարի արարքների քրէաիրաւական գնահատման համար։ Ըստ կառավարութեան որոշման, նրանք անձնական պատասխանատուութիւն են կրում շարասեան աւտօմեքենաների արագութեան համար։
Քրեական հետապնդում չյարուցելու մասին որոշում էր կայացուել նշուած անձանց նկատմամբ։ Իմ կողմից բողոքարկուել է, վերաքննիչ դատարանը բաւարարել է իմ բողոքը՝ արձանագրելով, որ մինչդատական վարոյթի ընթացքում խախտուել են տուժողի իրաւայաջորդ Մնացական Մնացականեանի իրաւունքները եւ իրաւաչափ է գնահատել տուժող կողմի այն դատողութիւնները, որ եւ ռադիօկապի ձայնագրութիւնը չպահպանուելու հանգամանքի եւ այլ հանգամանքների կապակացութեամբ պատշաճ նախաքննութիւն չի իրականացուել եւ վերաքննիչ դատարանը պարտաւորեցրել է նոր քրէական վարոյթ նախաձեռնելու եղանակով իրականացնել նոր նախաքննութիւն եւ վերացնել տուժողի իրաւայաջորդի իրաւունքների խախտումները։
Գլխաւոր դատախազի տեղակալը վճռաբեկ բողոք էր բերել վերաքննքիչ դատարանի այդ որոշման դէմ, սակայն վճռաբեկ դատարանը ապրիլի 7-ի որոշմամբ այդ բողոքը վարոյթ չի ընդունել, այդպէս, ըստ էութեան, արձանագրելով, որ վերաքննիչ դատարանի կայացրած որոշմամբ որեւէ առերեւոյթ դատական սխալ թոյլ չի տրուել։ Սա նշանակում է, որ արդէն ունենք օրինական ուժի մէջ մտած դատական ակտ, պէտք է նոր վարոյթ նախաձեռնուի դրա շրջանակներում քննութեան առարկայ դարձուի բացի վարորդից, նաեւ միւս անձանց մեղաւորութեան հարցը։
Panorama.am— Դատական լսումների ընթացքը ինչպե՞ս կգնահատեք։
Րաֆֆի Ասլանեան-Այս պահին որեւէ արտառոց բան չենք նկատել։ Սա այն փուլը չէ, որտեղ հնարաւոր է ինչ-որ կերպ միջամտել։ Դժուար է պատկերացնել, թէ ինչ կարող էր արուեր, որպէսզի տուժող կողմի դժգոհութիւնն յարուցուեր։ Հիմնական դատալսումների փուլն է, որտեղ վկաներն են հարցաքննւում, ապացոյցներն են հետազօտւում։ Մնացածը՝ վարոյթի օբյեկտիւ ընթացքի մասին իրական եւ հիմնաւորուած հետեւութիւնները կարող ենք անել միւս փուլերում։ Այդ մասին կարող ենք խօսել վճիռ կայացնելուց յետոյ։
Panorama.am— Ակնկալո՞ւմ եք օբյեկտիւ դատաւճիռ։
Րաֆֆի Ասլանեան-Մենք, իհարկէ, այդ ակնկալիքն ունենք, որ ի վերջոյ կ’ունենանք օբյեկտիւ դատաւճիռ։ Տուժող կողմը գտնում է, որ գործով ապացոյցներն առաւել քան բաւարար են մեղադրեալի նկատմամբ մեղադրական վերդիկտ արձակելու համար։ Նաեւ գտնում ենք, որ պէտք է լինի համաչափ պատիժ։
Իհարկէ, հիմնաւոր կասկածներ ունենք, որ, գործի բնոյթը հաշուի առնելով, այս գործի նկատմամբ կայ որոշակի ուղղորդուած վերաբերմունք եւ այդ կասկածը ձեւաւորուել է հէնց նախաքննութեան ընթացքում։ Մասնաւորապէս, բազմիցս բարձրաձայնել ենք, որ նախաքննութեան ընթացքում ամէն ինչ արուել է, որպէսզի տեղի ունեցածի համար մեղադրուող անձը՝ Արամ Նաւասարդեանը, մնա ազատութեան մէջ։ Սա առաջին հերթին պայմանաւորուած էր դէպքի բնոյթով եւ այն հանգամանքով, որ հանդիսանում էր վարչապետին ուղեկցող աւտօշարասեան աւտօմեքնայի վարորդ։ Հետեւաբար, միշտ էլ ունենալու ենք կասկած, որ որոշակի փուլում դարձեալ այս գործով լինելու է միջամտութիւն, ամէն ինչ արուելու է Արամ Նաւասարդեանի եւ միւս մեղաւոր անձանց քրէական պատասխանատուութիւնից զերծ պահելու ուղղութեամբ։ Բայց սա մեր վճռականութեան վրայ որեւէ ազդեցութիւն չի ունենալու, տուժող կողմն իր իրաւունքների իրացմամբ ամէն ինչ անելու է, որպէսզի օբյեկտիւ ելքի յանգենք։
Panorama.am-Շնորհակալութիւն հարցերին պատասխանելու համար։
